ปัญหาหนักอกอีกอย่างนึงของผู้ใช้งาน Windows Phone 8 คือ…
เนื้อที่ในโทรศัพท์ของเรา…หายไปไหน!!!
สำหรับผู้ใช้งาน WP8 รุ่นที่มาพร้อมกับหน่วยความจำในเครื่องเยอะๆ คงไม่มีปัญหากันเท่าไหร่ (แต่ถ้าท่านเป็นขาโหลดแอพ…ท่านก็จะเจอปัญหานี้ได้เช่นกันครับพภ) แต่สำหรับคนที่ใช้ WP8 รุ่นเล็กลงมาหน่อย ที่มาพร้อมกับเนื้อที่ในตัวเครื่องน้อยไปนิด (เช่น HTC 8s เป็นต้น) หลังจากใช้งานมาได้สักระยะหนึ่ง ก็จะได้อุทานประโยคด้านบนกันทั่วหน้าครับ…
ผมเลยลองรวบรวมข้อมูลจากหลายๆที่เกี่ยวกับเจ้าเนื้อที่ที่หายไปแบบไร้สาเหตุ และวิธีเบื้องต้นสำหรับการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าสำหรับเพื่อนๆที่เจอปัญหาเนื้อที่ในโทรศัพท์โดนเวนคืนครับ
ในบทความนี้
Other…หรือไฟล์อื่นๆ
ถ้าเราเข้าไปดูในหน้าจอที่แสดงรายละเอียดเกี่ยวกับพื้นที่การใช้งานของเครื่อง WP8 ของเรา (ไปที่ Settings –> Phone Storage แล้วกดที่แถบแสดงเนื้อที่อีกทีเพื่อดูรายละเอียด) เราก็จะเห็นว่า เนื้อที่ของโทรศัพท์ของเรา ถูกใช้งานไปกับอะไรบ้าง…. แล้วเราก็จะเจอเจ้า Other หรือไฟล์อื่นๆนี้ครับ
เจ้า Other หรืออื่นๆ คืออะไร ทำไมมันใช้งานพื้นที่ในโทรศัพท์ของเราเยอะจัง?
เจ้า Other คืออะไรที่ไม่สามารถจัดหมวดหมู่ได้ครับ (เค้าถึงเอามันมาไว้รวมๆกันแล้วเรียกว่า Other) ซึ่งเจ้า Other เนี่ยประกอบไปด้วยหลายๆอย่างรวมๆกันเลยครับ เช่น
- Thumbnail ของ Album cover ของเพลงเรา
- Cache ของโปรแกรมต่างๆ ทั้ง IE และ Maps, รูปและข้อมูลใน people hub, ไฟล์ขยะต่างๆ
- ไฟล์สำหรับการติดตั้ง app บางส่วนที่เหลือจากการดาวน์โหลดจาก Store (ไฟล์ .xap)
- พื้นที่ที่ถูกจอง (Reserve) โดยบางโปรแกรม นอกเหนือจากที่ถูกนับรวมใน “App”
- ไฟล์แนบจาก email ไฟล์ชั่วคราวของเกมส์ หรือแอพต่างๆ
- ไฟล์รูปที่ถูกซิงค์กับ skydrive ในกรณีที่เราใช้งานระบบออโต้อัพโหลดของ skydrive ครับ
- ไฟล์ชั่วคราวต่างๆที่จะเพิ่มเข้ามาเมื่อเราดูไฟล์มีเดียต่างๆผ่านอินเตอร์เน็ต (ออนไลน์) เช่นการสตรีมหนังผ่าน YouTube หรือดูผ่านเว็บ เป็นต้น
- และอื่นๆอีกที่เราอาจจะยังไม่ทราบจาก Microsoft ครับ
ซึ่งจากทั้งหมดทั้งมวลเหล่านี้เลยทำให้เจ้า Other หรือไฟล์อื่นๆสามารถขยายขนาดของมันได้ตามเวลาที่เราใช้งานโทรศัพท์ ยิ่งเล่นมาก Sync ข้อมูลหลายที่ ไฟล์เพลงมาก ไฟล์หนังมาก โหลดแอพเยอะมาก เจ้า other ก็จะโตมากตามกันไป ตัวอย่างเครื่องผมตอนนี้ผมใช้งานพื้นที่ไป 11.76 GB และเป็นเจ้า Other ซะ 2.56 GB… หรือคิดเป็น 21% กันเลยทีเดียว
แล้วจะทำยังไง? Other มันจะเต็มพื้นที่โทรศัพท์รึเปล่า?
ตามข้อมูลของ MS Community นะครับ เค้าก็วิเคราะห์ (ย้ำว่าวิเคราะห์ครับ เพราะ MS ไม่ได้แถลงอย่างเป็นทางการ แต่ผู้เชี่ยวชาญหรือโปรแกรมเมอร์ใน Community นั้นเค้าวิเคราะห์กันมา) กันว่า เจ้า other เนี่ยมันไม่ขยายจนเต็มหรอกครับ
เพราะในตอนเริ่มต้น ถ้าเครื่องเรามีพื้นที่ว่างเยอะ ระบบจะมองพื้นที่ว่างตรงนั้นเป็นเหมือนหน่วยความจำสำรอง ทำให้ระบบจองพื้นที่ตรงนั้นเอาไว้เพิ่มประสิทธิภาพ (แคชข้อมูลเอาไว้เยอะๆ เวลาใช้งานจะได้เร็ว) แต่พอเราใช้งานพื้นที่โทรศัพท์เราเพิ่มขึ้น (เช่นลงแอพเพิ่ม ลงเกมส์เพิ่ม) ระบบก็จะเริ่มคลายพื้นที่ที่มันจองหรือ Reserve เอาไว้ออกมาทีละนิดๆ แต่ก็ไม่ได้คืนมาเยอะจนรู้สึกได้ในทีเดียวนะครับ
ข่าวดีคือ จากข้อมูลจากหลายๆท่านใน MS Community บอกว่า ส่วนมากเจ้า Other จะมีขนาดประมาณไม่เกิน เฉลี่ยที่ 2-4 GB หรืออาจมากกว่านี้นิดหน่อย แต่ข่าวร้ายคือ 2-4 GB ที่ว่านั่นคือ ทั้งหมดที่มีของ HTC 8s เลยครับ
(แต่ผมเห็นในบอร์ดของไทย มีผู้ใช้งานหลายๆท่านมีพื้นที่ Other หรืออื่นๆนี้ ถึง 5 GB กว่าๆเลยทีเดียวและก็มีบางท่านที่มีไฟล์ Others เกือบ 10 GB ด้วยเช่นกัน) ซึ่งจากที่ถามๆมา ผู้ใช้ที่จะมีไฟล์ Other หรืออื่นๆในระดับ 10 GB นั้น ส่วนมากจะเป็นผู้ที่ลงเกมส์ที่ใช้พื้นที่ระดับ 1 GB ขึ้นไปบ่อยๆ หรือไม่ก็เป็นผู้ที่ชอบดูหนังผ่าน YouTube หรือสตรีมหนังผ่านเว็บครับ
ถ้าอย่างนั้น ก็ปล่อยไปเรื่อยๆ เจ้า Other มันจะลดลงเองหมดใช่หรือไม่?
คำตอบคือ ใช่และไม่ใช่ครับ เพราะเจ้า Other อย่างที่บอกไป มันคือที่รวมของหลายๆอย่าง พื้นที่ที่ระบบจอง (Reserve) เอาไว้ก็แค่ส่วนหนึ่ง แต่เป็นส่วนที่จะลดและเพิ่มเองตาม Logic ของระบบ
แต่สำหรับพื้นที่ส่วนอื่นๆอย่างพวกไฟล์ขยะ หรือไฟล์ตอนติดตั้ง รวมถึง History ต่างๆไม่ได้ถูกลบไปเองตามกาลเวลา เพราะฉะนั้นถึงเราได้พื้นที่คืนมาส่วนนึง เราก็ยังจะเสียพื้นที่ให้กับเจ้า Other ไปอยู่ดี
ตัวอย่างที่มีคนทดสอบกันมาใน Microsoft Community ตามรูปด้านล่างเลยครับ (Credit: คุณ Siniar จาก Microsoft Community ครับ)
ตัวอย่างการติดตั้งและลบไฟล์เกมส์ในเครื่อง WP8
จากตัวอย่าง จะเห็นได้ชัดเจนพอสมควรว่าขนาดของไฟล์ที่เราดาวน์โหลดมาจาก Store นั้น ไม่ใช่ขนาดของไฟล์ที่จะถูกติดตั้งบนเครื่องของเราครับ
จะเห็นว่า เกมส์อย่าง NFS ที่เราโหลดมาจาก Store ด้วยขนาดแค่ 154MB นั้น พอจะติดตั้งจริงๆ ต้องใช้เนื้อที่ถึง 155+216 = 371MB??
หรือเกมส์เล็กๆอย่าง Angry bird ก็ยังต้องใช้เนื้อที่ทั้งหมดถึง 75 MB (ทั้งนี้ ยังไม่รวม cache ต่างๆ หรือการซื้ออะไรอย่างอื่นเพิ่มทีหลังนะครับ)
แต่ที่หนักกว่านั้นคือ ถึงแม้เราจะลบไฟล์เกมส์นั้นๆออกจากเครื่องของเราแล้ว แม้พื้นที่ที่เคยถูกใช้ไปจะถูกลบไปแล้ว แต่พื้นที่ใน Other ก็ยังคงค้างอยู่อย่างนั้นอยู่ดี… แถมเหลือเยอะซะด้วย…
หมายความว่า ในเวลานี้ ถ้าเรายิ่งดาวน์โหลดแอพเยอะและบ่อย Other ของเราจะมีขนาดใหญ่โตมโหระทึกเลยทีเดียวครับ แต่อย่างที่บอกครับว่ามันไม่น่าจะโตเกิน 4GB
(แต่ว่าสำหรับผู้ใช้งานหลายๆคนก็มีการพบว่าพื้นที่ Others หรืออื่นๆนี้มีขนาดเกือบๆ 10 GB ได้เช่นกัน)
นอกจากนี้ ถ้าคุณดาวน์โหลดแอพที่มีไฟล์ติดตั้งขนาดใหญ่มากเท่าไหร่ พื้นที่ Others หรืออื่นๆก็จะยิ่งเพิ่มมากขึ้นกว่าคนที่ดาวน์โหลดแต่แอพเล็กๆครับ
ส่วนไฟล์ชั่วคราวของหนังต่างๆ ที่ระบบเอามาเก็บไว้ ณ ตอนนี้ดูเหมือนว่าระบบจะยังไม่คืนพื้นที่ในส่วนนั้นมาให้ในเวลาอันสั้นครับ นอกซะจากว่าเราจะไปกระตุ้นให้ระบบคืนพื้นที่ส่วนนั้นออกมาเอง โดยวิธีการกระตุ้นนั้นจะได้กล่าวถึงในส่วนท้ายของบทความครับ
สำหรับมือถือตระกูล Lumia เรามีแอพ Storage Check แล้ว มันจะแก้ปัญหาได้หรือไม่?
จริงๆต้องบอกว่า มันช่วยได้ แต่ช่วยได้ไม่ทั้งหมดครับ เพราะแอพอย่าง Storage check นั้น จะสามารถลบได้แค่ในส่วนไฟล์ชั่วคราวหรือ temp file บางส่วนในเครื่องของเราเท่านั้น ซึ่งจากภาพนี้จะเห็นว่าในเครื่องผมมีพื้นที่ Others หรืออื่นๆถึง 2.56 GB แต่ว่าไฟล์ชั่วคราวที่แอพ Storage check สามารถลบได้ จะมีแค่ 190 MB เท่านั้น เพราะฉะนั้นจึงน่าจะสรุปเบื้องต้นได้ว่า แอพ Storage check ของ Nokia นั้นสามารถลบได้แค่เสี้ยวเดียวของพื้นที่ Others หรืออื่นๆเท่านั้นครับ
การเอาพื้นที่ Others หรืออื่นๆคืนมาต้องทำอย่างไร?
ถ้าตามหลักการที่ Microsoft บอกเอาไว้ เจ้าพื้นที่ Others หรืออื่นๆนี้ก็จะถูกคืนกลับมาเองเมื่อเวลาผ่านไประยะหนึ่งครับ แต่ทั้งนี้ก็ไม่มีระยะเวลาที่ตายตัวว่าต้องเป็นระยะเวลาเท่าไหร่ ระบบถึงจะคืนพื้นที่ในส่วนนี้มาให้ และอีกวิธีตามหลักการที่ Microsoft ตั้งใจไว้คือ การลงแอพและเกมส์ไปเรื่อยๆ เพื่อให้ระบบเห็นว่าเราต้องการใช้งานพื้นที่ในเครื่อง และระบบจะปล่อยพื้นที่ที่มันจองเอาไว้ออกมา ซึ่งวิธีนี้ส่วนมากต้องบอกว่ายังไม่ค่อยเห็นผลหรือเห็นผลได้ช้ามาก
แต่ในการใช้งานจริง แทนที่จะมานั่งรอให้ระบบ Windows phone มาจัดการเคลียร์พื้นที่ให้เรา (ซึ่งตอนนี้ดูเหมือนมันยังทำหน้าที่ตรงนี้ได้ไม่เต็มที่นั้น) เราก็สามารถเรียกคืนพื้นที่อื่นๆเหล่านั้นด้วยตัวเอง ผ่านทริคต่างๆตามที่เราเคยเสนอไปตามนี้ครับ
วิธีเพิ่มหน่วยความจำให้เครื่อง Nokia Lumia ด้วยการลบ Temporary file แบบหมดจด, Cookies, Cache และประวัติการใช้งานอินเทอร์เน็ต
แนะนำวิธีเรียกคืนพื้นที่ว่างในความจำเครื่องของระบบ Windows phone 8 อีก 1 วิธี ลองแล้วได้ผลจึงบอกต่อ!!
ส่วนวิธีนี้เป็นทริคในการติดตั้งแอพโดยเอาไฟล์ติดตั้งไปไว้ใน SD Card แทน ซึ่งจะช่วยในการประหยัดพื้นที่ไฟล์ขยะหรือไฟล์ชั่วคราวที่จะเกิดขึ้นตอนที่เราโหลดแอพจาก Store มาติดตั้งครับ เราจึงใช้วิธีนี้เอาไฟล์ขยะไปไว้ใน SD Card แทน
วิธีการติดตั้งแอพพลิเคชั่น โดยการลงไฟล์ติดตั้งใน SD Card เพื่อประหยัดหน่วยความจำเครื่อง สำหรับ Windows Phone 8
จะเห็นได้ว่า วิธีการเอาพื้นที่คืน ส่วนมากจะเป็นวิธีที่เกี่ยวข้องกับการเร่งเวลาเพื่อหลอกระบบว่า เวลาในเครื่องเดินหน้าไปแล้ว และกระตุ้นให้ระบบคืนความจำที่จองเอาไว้ออกมาครับ ซึ่งก็คือการอาศัยหลักการที่ Microsoft เองตั้งใจว่าจะใช้มาพลิกแพลงอีกทีหนึ่ง
จะมีวิธีไหนที่ทำให้เจ้า Others หรือไฟล์อื่นๆหมดไปจนกลายเป็น 0 ได้หรือไม่?
ต้องบอกว่าเต็มที่ที่ทำได้คือขนาดของเจ้าไฟล์ Others หรือไฟล์อื่นๆ จะลดลงเหลือน้อยกว่า 1GB ครับ (ส่วนตัวผมก็เคยเจอนะครับ แต่นั่นเท่ากับว่าเราต้องแทบไม่มีการ sync ข้อมูลอะไรในเครื่องเลย ทั้งข้อมูลเพื่อนในเมนู “ผู้คน” หรือ “People” ทั้งข้อมูลอีเมล์ และอื่นๆ) เพราะอย่างที่บอกได้ตั้งแต่ต้นครับว่า เจ้า Other หรือไฟล์อื่นๆนี้มันมีมาตั้งแต่ตอนที่ Microsoft ออกแบบระบบแล้ว
เพราะฉะนั้นคำตอบสำหรับคำถามที่ว่า จะทำให้มันหมดไปหรือลดลงจนเหลือเป็น 0 นั้น ไม่มีทางทำได้ครับ (นอกจาก Microsoft จะออกอัพเดทใหม่เพื่อให้สามารถทำได้ แต่ว่าในตอนนี้คือทำไม่ได้ครับ)
สรุป
สรุปสั้นๆ คือ Other เป็นความตั้งใจ ของ MS ที่จะทำให้ระบบทำงานได้เร็ว โดยเอาพื้นที่ที่(คิดว่า)ว่างอยู่ในเครื่องมาใช้ให้เกิดประโยชน์ เพียงแต่ยังให้ผลไม่ค่อยดี หรือที่เรียกกันบ้านๆว่า Bug ครับ
ทางแก้ที่เป็นรูปธรรมอย่างเดียวคือ รอ MS ออกอัพเดทเพื่อแก้ปัญหานี้ หรือรอให้มีแอพสำหรับการเคลียร์ข้อมูลใน Other ในเร็ววัน..
ถึงแม้คุณ Joe Belfiore จะออกมาบอกแล้วว่าปัญหาพื้นที่ Others หรืออื่นๆนี้จะได้รับการแก้ไขในการอัพเดท GDR2 หรือ Amber อัพเดทสำหรับชาว Nokia แล้ว แต่ว่าจากที่ผมและผู้ใช้หลายๆท่านที่ได้รับอัพเดท GDR2 หรือ Amber กันแล้ว ก็ลงความเห็นตรงกันครับว่า ปัญหานี้ยังไม่ได้รับการแก้ไขซะทีเดียว แต่ว่าดูเหมือนขนาดพื้นที่ Others หรือไฟล์อื่นๆจะลดลง ไม่ใหญ่โตมโหระทึกแบบก่อนการอัพเดท GDR2 หรือ Amber นี้แล้วครับ
ส่วนตัวผมคิดว่า Logic แบบนี้ก็แปลกพิลึกเหมือนกัน ผมไม่ใช่โปรแกรมเมอร์ แต่ผมก็รู้สึกว่ามันแปลก และหลายๆคนก็ไม่เห็นด้วยซึ่งก็มีเสียงเรียกร้องไปที่ MS แล้ว ก็ได้แต่หวังว่าทาง MS จะฟังเสียงจากผู้ใช้งานและรีบปรับแก้ตรงจุดนี้ครับ เพราะมีผู้ใช้ไม่น้อยเหมือนกันที่เลือก WP รุ่นเล็กอย่าง HTC 8s ที่มีเนื้อที่ภายในแค่ 4GB แต่เหลือใช้จริงๆแค่ 2GB เพราะ OS ก็ใช้ไปเกือบ 2GB แล้ว…
เช่นเดียวกับที่น่าจะเจอปัญหาเช่นกันคือ Nokia Lumia 520, 620, 720 และ 820 ที่มีเนื้อที่ภายใน 8GB และจะเหลือให้ใช้จริงประมาณ 6GB เท่านั้นเอง…
และถ้าเจ้า Others นี้มากินพื้นที่ไปซัก 2 GB เท่ากับท่านจะมีพื้นที่ให้ใช้งานได้แค่ 4 GB และหากต้องการเล่นเกมส์ใหม่ๆอย่างเกมส์ six-guns ซึ่งต้องการพื้นที่ประมาณ 2.3 GB เท่ากับว่าจะมีพื้นที่ให้คุณทำอะไรอย่างอื่นได้อีกแค่ 1.7 GB เท่านั้นครับ… มันน่าเศร้านะ
ใครสนใจลงชื่อโหวตให้ MS แก้ไขในจุดนี้เร็วๆ ก็ลงชื่อกันได้ที่นี่นะครับ: Store apps & attachments on external storage (microSD)
โดยในลิงค์นี้เป็นส่วนที่ผู้ใช้รวมตัวกันเรียกร้องเพื่อให้ Microsoft ทำฟีเจอร์สำหรับการติดตั้งแอพหรือย้ายไฟล์ต่างๆไปเก็บใน Micro-SD card ได้ครับ
